Termin wypłaty ekwiwalentu za niewykorzystany urlop i planowane zmiany w tym zakresie

Zgodnie z art. 171 § 1 kp w przypadku niewykorzystania przysługującego urlopu w całości lub w części z powodu rozwiązania lub wygaśnięcia stosunku pracy pracownikowi przysługuje ekwiwalent pieniężny. Tym samym ekwiwalentu nie można wypłacić nigdy w trakcie trwania umowy o pracę, nawet jeśli miałoby to dotyczyć urlopu zaległego, a nawet jeśli obie strony stosunku pracy by się na to zgodziły i wyraziły taką chęć.

Ekwiwalent ma być zatem równoważnikiem niewykorzystanego urlopu, a nie jego zamiennikiem (Wyrok NSA z 20.10.2023 r., III OSK 5441/21, LEX nr 3643408).

Ekwiwalent pracodawca zobowiązany jest wypłacić w dniu ustania zatrudnienia, nawet jeśli pracownik korzysta w tym dniu ze zwolnienia lekarskiego (Pismo z dnia 18 listopada 2010 r., wydane przez: Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej, SPS-023-19252/10, Stanowisko MPiPS w sprawie przepisów dotyczących wypłacania przez pracodawców ekwiwalentu za niewykorzystany urlop w czasie przebywa- nia pracownika na zwolnieniu lekarskim).

Termin ten wzbudza niemało kontrowersji, ponieważ nie wynika wprost z przepisów, lecz z ich wykładni. Skoro w dniu ustania zatrudnienia aktualizują się wszelkie uprawnienia pracownika, a także obowiązki pracodawcy, świadczenie związane z ustaniem stosunku pracy stają się wymagalne, to w praktyce oznacza, że w dniu wymagalności świadczenia należy je wypłacić. Tym samym wypłacenie ekwiwalentu w terminie płatności wynagrodzenia po prostu wygeneruje konieczność wypłaty dodatkowo odsetek za zwłokę.

Planowane zmiany w terminie wypłaty ekwiwalentu za niewykorzystany urlop wypoczynkowy

W dniu 29 lipca 2025 r Rada Ministrów przyjęła projekt ustawy o zmianie ustawy – Kodeks pracy oraz ustawy o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych. Jest to jedna z ustaw z tzw. pakietu deregulacyjnego, który został przedłożony przez Ministerstwo Pracy, Rodziny i Polityki Społecznej. Zgodnie z tym projektem do art. 171 dodałoby dwa kolejne paragrafy, które stanowiłyby:

Niestety, ale projekt nie zakłada zmiany w terminie wypłaty odpraw i odszkodowań.

Zgodnie z tym projektem do art. 171 dodałoby dwa kolejne paragrafy, które stanowiłyby: § 4. Pracodawca dokonuje wypłaty ekwiwalentu pieniężnego, o którym mowa w § 1, w terminie wypłaty wynagrodzenia ustalonym zgodnie z art. 85.

Przykład: Z pracownikiem rozwiązano umowę za wypowiedzeniem w dniu 30 kwietnia. Wynagradzany jest on 10 każdego miesiąca. W dniu 10 maja otrzyma on wynagrodzenie za pracę wykonaną w kwietniu oraz ekwiwalent za niewykorzystany urlop wypoczynkowy.

§ 5. Przepisu § 4 nie stosuje się, jeżeli termin wypłaty wynagrodzenia ustalony zgodnie z art. 85 przypada na dzień przed zakończeniem stosunku pracy. W takim przypadku wypłaty ekwiwalentu pieniężnego, o którym mowa w § 1, dokonuje się w terminie 10 dni od zakończenia stosunku pracy. Jeżeli ustalony w ten sposób termin wypłaty ekwiwalentu jest dniem wolnym od pracy, ekwiwalent wypłaca się w dniu poprzedzającym.

Przykład: Z pracownikiem rozwiązano stosunek pracy w dniu 31 sierpnia. Pracownik wynagradzany jest 28 – ego każdego miesiąc. Zatem otrzymał on już wynagrodzenie za pracę. Pracodawca w terminie 10 dni od zakończenia stosunku pracy będzie miał obowiązek wypłacić ekwiwalent.

Pozdrawiam, Karolina Niedzielska