Przepisy kodeksu pracy wskazują, że liczba godzin nadliczbowych przepracowanych w związku ze szczególną potrzebą pracodawcy nie może przekroczyć dla każdego pracownika 150 godzin w roku kalendarzowym.
Jednak jest pewna swoboda w kreowaniu limitu nadgodzin. Jak wynika z art. 151 § 3 kodeksu pracy w układzie zbiorowym pracy lub w regulaminie pracy albo w umowie o pracę jest dopuszcza się ustalenie innej niż 150 godzin liczby godzin nadliczbowych w roku kalendarzowym. Pod warunkiem, że pracodawca nie jest objęty układem zbiorowym pracy lub nie jest zobowiązany do ustalenia regulaminu pracy.
Można ustalić maksymalny limit roczny na poziomie 416 godzin. Wynika to z Interpretacji Komisji Prawnej Głównego Inspektora Pracy – pismo z dnia 7.12.2009 r. GPP-417/501-4560-12/09/PE/RP, gdzie ustalono to w następujący sposób.
52 tyg. × 8 (maksymalny średnio dopuszczalny limit godzin nadliczbowych) = 416 godz.
Istnieje jeszcze druga interpretacja tegoż limitu wydania przez Ministerstwo Pracy. Zgodnie z pismem z dnia 13.11.2008 r. (wydane przez: Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej Departament Prawa Pracy, DPR-III-079-612/TW/08, Ustalanie rocznego limitu pracy w nadgodzinach, Rzeczposp. DF 2008, nr 272, str. 3), zdaniem departamentu, ustalając większą liczbę godzin nadliczbowych niż 150, pracodawca powinien uwzględnić to, że pracownikom przysługuje urlop wypoczynkowy w wymiarze 20 lub 26 dni. Maksymalny limit może zatem zostać wskazany w wysokości 384 godzin (od 52 tygodni w roku odejmuje się cztery tygodnie urlopu, co daje 48 tygodni, które należy pomnożyć przez dopuszczalną maksymalną liczbę godzin nadliczbowych przeciętnie w tygodniu w okresie rozliczeniowym, czyli osiem). Natomiast u pracowników korzystających z 26-dniowego urlopu wypoczynkowego maksymalny limit wynosi 376 godzin (od 52 tygodni odejmujemy pięć tygodni urlopu, co daje 47 tygodni, które mnoży się przez osiem godzin nadliczbowych).
Warto także zauważyć, że w przypadku, gdy zostanie przekroczony limit nadgodzin wynikający z kodeksu pracy albo ten zwiększony wynikający przepisów wewnątrzzakładowych pracownik ma prawo odmówić wykonania polecenia służbowego pracy w nadgodzinach.
Pozdrawiam, Karolina Niedzielska
