Daty w umowie o pracę budzą wiele kontrowersji, w praktyce kadrowej sprawiają nie lada problemy. Po zmianach z dnia 26 kwietnia 2023 r. należy obowiązkowo wprowadzić dwie daty do umowy, czyli datę zawarcia i datę rozpoczęcia pracy. Obie te daty omówię w niniejszym wpisie.
Data zawarcia umowy o pracę raczej nie budzi żadnych kontrowersji i w praktyce nie nastręcza żadnych problemów. Jest to po prostu data podpisania umowy o pracę przez pracownika i pracodawcę. Oczywiście nic nie stoi na przeszkodzie, aby umowę o pracę przygotować wcześniej. Pojawia się też pytanie czy strony stosunku pracy mogą podpisać umowę w różnych dniach? Oczywiście, nie ma ku temu żadnych przeszkód prawnych.
Przykład:
Umowę sporządzono 23 października, następnie została podpisana w dniu 24 października przez pracodawcę, zaś przez pracownika w dniu 25 października. Dzień rozpoczęcia pracy to 1 listopada.
Dzień rozpoczęcia pracy jest kolejnym elementem umowy o pracę, który w praktyce stwarza niemało problemów. Dzień rozpoczęcia pracy jest to pojęcie prawne języka prawnego wynikające wprost z art. 26 kp, który stanowi, że stosunek pracy nawiązuje się w dniu określonym w umowie jako dzień rozpoczęcia pracy. Pojęcie to nie pokrywa się z pojęciem języka potocznego. Potocznie myślimy, że rozpoczęcie pracy to faktyczne przyjście do pracy i jej rozpoczęcie, bycie w gotowości do jej świadczenia. Natomiast w języku prawnym ma ono zupełnie inny wydźwięk, ponieważ w tym dniu nawiązuje się stosunek pracy, który pod względem prawnym jest oderwany od świadczenia pracy. Stosunek pracy może nawiązać się w każdym dniu, nie tylko roboczym, ale również w dniu wolnym od pracy zarówno w święto, niedzielę jak i w dniu wolnym z tytułu pięciodniowego tygodnia pracy, którym zazwyczaj w zakładach pracy jest sobota. By doszło do nawiązania stosunku pracy faktyczne jej rozpoczęcie pracy nie jest wymagane. Istnieje także możliwość, aby strony zawarły umowę o pracę z późniejszym terminem jej rozpoczęcia i dopiero wtedy dojdzie do nawiązania stosunku pracy. Okres pomiędzy zawarciem umowy a terminem rozpoczęcia pracy w takim przypadku nie jest traktowany jako stosunek pracy, albowiem do jego nawiązania dojdzie w chwili rozpoczęcia pracy.
Przykład:
Umowa o pracę zawarta na okres próbny rozwiąże się wraz z upływem czasu, na który była zawarta. Strony postanowiły dalej współpracować, a więc także zawrzeć kolejną umowę o pracę tym razem na czas określony. Strony również chcą, aby pomiędzy zakończeniem a rozpoczęciem pracy na podstawie kolejnej umowy nie było żadnej przerwy, a obecna umowa kończy się w sobotę w dniu 31 stycznia. Daty w umowie mogą wyglądać następująco:
-data zawarcia umowy 30 stycznia w piątek,
-termin rozpoczęcia pracy 1 lutego niedziela.
W sytuacji, gdy w omawianym przykładzie strony zawarłyby umowę 2 lutego doszłoby do jednodniowej przerwy w zatrudnieniu, a więc pracodawca obowiązany byłby jako płatnik składek do wyrejestrowania ubezpieczonego pracownika z dniem 31 stycznia i zarejestrowania go z dniem 2 lutego, z uwagi na brak tytułu do ubezpieczeń społecznych w dniu 1 lutego, wypłaty ekwiwalentu pieniężnego za niewykorzystany urlop wypoczynkowy (zob. art. 171 § 3 kp) oraz przeprowadzenia wstępnego szkolenia BHP (zob. Art. 237 (3) § 2 zdanie drugie kp).
Pozdrawiam, Karolina Niedzielska
