Wynagrodzenie pracownika, inne świadczenia uzyskiwane w związku z wykonywaniem pracy są chronione przez prawo. Tym samym, co do zasady jest nienaruszalne, chyba że przepisy pozwalają pracodawcy lub innym organom ingerowanie w wysokość wynagrodzenia. Pomniejszenie wynagrodzenia dzielimy na odliczenia i potrącenia.
Odliczenia są to:
- podatki;
- składki;
- PPK;
- tryb odzyskania nadpłaty wynagrodzenia.
Odliczenia wynikają bezpośrednio z obowiązujących przepisów prawnych.
Potrąceniu podlegają tylko i wyłącznie następujące należności:
- sumy egzekwowane na mocy tytułów wykonawczych na zaspokojenie świadczeń alimentacyjnych;
- sumy egzekwowane na mocy tytułów wykonawczych na pokrycie należności innych niż świadczenia alimentacyjne;
- zaliczki pieniężne udzielone pracownikowi;
- kary pieniężne.
Pomimo prawnych możliwości ingerencji w wynagrodzenie pracownika, przepisy prawa pracy przewidują ograniczenia w szczególności jeśli chodzi o potrącenia. Są to maksymalna kwota dokonania potrącenia oraz kwota wolna od potrąceń.
Tym samym nie zawsze pracodawca będzie zobowiazana dokonać potrącenia, pomimo prawidłowego zajęcia wynagrodzenia i innych należności ze stosunku pracy
Maksymalna dopuszczalna kwota potrącenia:
Należność | Kwota |
Alimenty | 60 % (3/5) podstawy potrącenia |
Inne świadczenia | 50 % (1/2) podstawy potrącenia |
Kwota wolna od potrąceń:
Należność | Kwota |
Alimenty | Brak |
Inne świadczenia | 100 % minimalnego wynagrodzenia |
Zaliczki pieniężne | 75% minimalnego wynagrodzenia |
Kary porządkowe | 90% minimalnego wynagrodzenia |
W przypadku kwoty wolnej od potrącenia należy zauważyć, że nie stosuje się jej przy potrąceniach alimentacyjnych. W przypadku świadczeń niealimentacyjnych kwota wolna wynosi 100 % obowiązującej stawki minimalnej wynagrodzenia z pracę. Należy pamiętać, że w zależności od sytuacji płacowej pracownika, w niektórych przypadkach na wysokość kwoty wolnej będą miały wpływy: wpłata na PPK, zwolnienie z podatku dochodowego od osoby fizycznej do 26 roku życia (PIT 0), wysokość kosztów uzyskania przychodu, stosowanie kwoty zmniejszającej zaliczkę na podatek dochodowy (PIT 2).
Pamiętaj!
Zatrudnienie w niepełnym wymiarze czasu pracy również ma wpływ na ustalenie wysokości kwoty wolnej od potrąceń.
Etapy dokonywania potrąceń:
1) Ustalamy podstawę dokonania potrącenia
Wynagrodzenie brutto- składki na ubezpieczenie społeczne – zaliczka na podatek dochodowy- wpłaty PPK (podstawowe + dobrowolne uczestnika PPK)
2) Ustalamy maksymalną dopuszczalną kwotę potrącenia
3) Ustalamy kwotę wolną
4) Ustalamy faktyczną możliwą kwotę dokonania potrącenia
5) Dokonujemy potrącenia
Wpływ minimalnego wynagrodzenia za pracę na potrącenia
W związku z tym, że w 2021 roku minimalne wynagrodzenie będzie wynosiło 2800 zł zmienią się także wskaźniki związane z dokonywaniem potrąceń. Wynika to z faktu, że w przypadku potrąceń świadczeń niealimentacyjnych należy pracownikowi zagwarantować co najmniej minimalne wynagrodzenie, a więc jest to suma pieniężna gwarantowana przez przepisy. Tym samym w związku ze zmianą wysokości minimalnego wynagrodzenia zmienia się również wskaźnik ochronny.
Ponadto na dokonywanie potrąceń będą miały wpływ takie wskaźniki jak: PIT 2, KUP, PPK
Kwoty wolne od potrąceń zależne od PIT 2 i KUP
Kwoty wolne od potrąceń zależne od PPK
W tym wypadku należy założyć przy obliczeniach, że zarówno podmiot zatrudniający jak i podmiot zatrudniony finansują ze swoich środków wpłaty PPK podstawowe. Podmiot zatrudniający – 1,5 %, podmiot zatrudniony 2 %. Natomiast pracownik osiąga wynagrodzenie brutto w wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę. Uwaga! W przypadku, gdy podmiot zatrudniony (pracownik), nie osiąga przychodu w wysokości większej niż 120 % minimalnego wynagrodzenia (w roku 2020- 3120 zł, w roku 2021- 3360 zł), może złożyć deklarację o dokonywaniu wpłat w niższej wysokości, ale nie niższej niż 0,5%. Deklaracja ta jest wiążąca dla podmiotu zatrudniającego w każdym miesiącu, w którym pracownik nie osiąga przychodu wyższego niż 120 %. Tym samym ruchoma może być także kwota wolna od potrąceń świadczeń niealimentacyjnych dla pracownika, który jednocześnie jest uczestnikiem PPK i złożył deklarację o obniżeniu wpłaty podstawowej.
Podoba Ci się wpis? Zostaw komentarz!
Chcesz, abym poruszyła inne tematy? Zostaw propozycję w komentarzu na Facebooku i udostępnij wpis.
Karolina Niedzielska
Facebook: Kwadrans z HR – Karolina Niedzielska